Radio Star 93.2 Mhz

विराटनगर । एसियाली विकास वैकको सहयोगमा निर्माण भएको पुष्पलाल चौकदेखी भटा चौकसम्मको सडक भत्किएको छ । निर्माण पुरा भएको केही महिना वित्न नपाउदै सडक भत्किएको हो । निर्माण सामाग्री कमसल प्रयोग गरेकै कारण सडक भत्किएको छ । एशियाली विकास वैकको  २ अरव ४२ करोड अनुदान सहयोगमा विराटनगरमा एकीकृत शहरी वातावरणीय सुधार परियोजना अन्तरगत कालीका कन्ट्रक्सनले उक्त सडक निर्माण गरेको हो । सडक भत्किदै गएपछि स्थानीयबासीहरु आक्रोसित बन्दै विरोधमा उत्रिएका छन । सडकको निर्माण कार्यलाई सूचारु गर्न नदिने उनीहरुले जनाएका छन ।


 नगरको छुट्टै पहिचान बोक्ने भनिएको उक्त सडक खण्डको तीन किलो मिटर सडकमा तामझाँम सहित वृक्षारोपण समेत गरिएको थियो । हजारौ स्थानीयबासी सडक गुणस्तरीय भएकैले हरियाली बनाउने अभियानमा सहभागि थिए । तर केही दिनदेखी परेको अविरल बर्षाले सडकको विच खण्ड ठाउँ ठाउँमा फुटेर काम नलाग्ने अवस्थामा पुगेको छ । उप महानगरपालिकाले राम्रोसंग सुपरिवेक्षण नगरेको भन्दै स्थानियले गलत कामको आलोचना समेत गरेका छन् । सडका विषयमा नेपाली कांग्रेस विराटनगरका नगर सभापती  भीम पराजुली खुलेरै विरोधमा उत्रिएका छन् । सडककै विषयमा  संयुक्त टोल संगठनका अध्यक्ष राजेश मास्के ,समाजसेवी राजन भट्टराई,शिखर पोखरेल,नगर सभापति भीमपराजुली र स्थानियहरुले स्थलगत अनुगमन गरेका छन् ।  उपमहानगरपालिका क्षेत्रको ढल र पानी निकासका लागि शुरु गरिएको एकीकृत शहरी वातावरणीय सुधार परियोजना अन्तर्गत पुष्पलाल चोकदेखि पानीटंकीसम्मको ३ किलोमिटर बाटो, नगरक्षेत्रका मुख्य सडक क्षेत्रमा नाला तथा ढल निर्माण, जतुवा र रानीमा ढलको पानी प्रशोधन गर्न प्रशोधन केन्द्र निर्माण लगायतका कामहरु भइरहेका छन् ।



नगरका विभिन्न भागमा वनेका होमपाइपहरु भासिएका छन् भने कतिपय स्थानमा सडकहरु भत्किन थालेका छन् । एशियाली विकास बैंकको ऋण सहयोगमा नेपाल सरकार र विराटनगर उपमहानगरपालिकाको आन्तरिक स्रोत समेत गरी परियोजना अन्तर्गत ६५ किलोमिटर सडक सुधार, ६२ किलोमिटरमा ढल निर्माण र ३२ किलोमिटर नाला निर्माण गरिदैछ । जतिपनि नाला र ढल निर्माण भैरहेको छ प्राय कमसल रहेको अनुमान गरिन थालिएको छ । निर्माण कार्यको ठेक्का लिएको कालिका कन्ट्रक्सन प्रालिले कतिपय स्थानमा गरेका कामहरु कमसल र कमजोर भएको स्थानियहरुले आरोप लगाएका छन् । शहरी विकास महाशाखा प्रमुख   भरत न्यौपाने भने काम कमसल नभएको दावी गरे । र्कही प्राविधिक त्रुटी भएकाकारण सडक भत्किन पुगेको न्यौपानेले बताए  । चारमहिना अघिमात्र २५ एम।एमको पिच गरिएको पुष्पलालचोक –भट्टाचोक झण्डै चारकिलोमिटर सडकका दर्जनौ स्थानमा प्वाल परेको ,भासिएको पाइएको छ । 

काठमाडौँ महानगरपालिकाले चालु आर्थिक वर्ष २०७३÷७४ देखि लागू हुनेगरी घरजग्गा करमा केही छुट गरेको छ । सेवाग्राहीमा पर्न गएको समस्यालाई ध्यानमा राख्दै कर असुलीमा केही छुट गरेको काठमाडौँ महानगरपालिका राजस्व महाशाखा प्रमुख धुव्र काफ्ले जानकारी दिनुभयो । यसअघि करदाताले मूल सडकभित्र रहेका तीन आनासम्म जग्गाका लागि तीन हजार र त्यसभन्दा माथिको लागि प्रतिआना  एक हजार ५०० तिर्नुपर्ने व्यवस्था रहेको थियो ।

मूल सडकको हिसाबमा प्रतिआना  एक हजार र एक रोपनीभन्दा बढी जग्गा भएकामा २० हजार मात्र तिरे हुने व्यवस्था नगरवासीको लागि गरेको छ । त्यसैगरी, सहायक पिच सडकको लागि प्रतिआना ८०० लिने र बाटो प्रमाणित भएको कच्ची बाटोमा रहेको जग्गाको हकमा तीन आनासम्मको लागि दुई हजार निर्धारण गरेको छ । गोरेटो बाटो प्रमाणित भएको तर बाटो भएको वा नभएको दुवैलाई तीन आनासम्मका लागि  एक हजार र त्यसभन्दा बढीलाई प्रतिआना  ८०० लिने गरेकामा अब प्रतिआना ३०० र एक रोपनीका लागि बढीमा  सात हजार लिने निर्णय छ ।

केहिदिन देखि परेको अबिरल वर्षाका कारण देशभरीका नदीहरुमा पानीको सतह बढेपछि धेरै स्थानहरु डुबानमा परेका छन् । तिब्बती क्षेत्रबाट आएको वायुको ठूलो ढिक्काका कारण केही दिन अझै नेपालको पश्चिमी क्षेत्रमा भारी वर्षा हुने सम्भावना रहेको मौषमविदहरुको अनुमान छ ।

बर्षाका कारण बाढी, पहिरो र डुबानको समस्या हुनसक्ने भन्दै मौसमबिद्ले सचेत रहन आग्रह समेत गरेका छन् । एक हप्तायता लगातार वर्षा हुँदा पूर्वदेखि पश्चिमका सबै भागमा असर परेको छ । अहिले ललितपुरको खोकनामा बागमती, झापामा कन्काई र सिन्धुपाल्चोकमा भोटेकोशीमा पानीको सतहले चेतावनी तह पार गरेको जल तथा मौसम विज्ञान विभाग अन्तर्गतको बाढी पूर्वानुमान शाखाले जनाएको छ । यस्तै कन्काई, कोशी, बागमती, नारायणी, तिनाउ र कर्णालीमा पनि पानीको सतह बढिरहेको शाखाले जनाएको छ ।

नदीको तटीय क्षेत्र तथा विशेषगरी तराईका बासिन्दालाई  आज दिनभरी नै उच्च सतर्कता अपनाउन शाखाले आग्रह गरेको छ । यस्तै नदी जलाधारका पहाडी क्षेत्रमा तथा भिरालो जमिनमा पहिरोको जोखिम रहेकाले सतर्कता अपनाउन आग्रह गरिएको छ । नेपालको वायुमण्डलबाट मनसुनि वायुको रेखा दक्षिणतिर सरेको र त्यसका स्थानमा तिब्बतबाट अर्को वायुको ठूलो ढिक्का नेपाली वायुमण्डलमा  प्रवेश गरेकाले केहीदिन लगातार भारी वर्षा हुने अनुमान गरिएको छ ।

यसैबिच— लगातारको बर्षाका कारण डुवानमा रहेका तराईका बस्तीहरुमा उद्धारका लागि आज हेलिकप्टर पठाइने गृहमन्त्रालयले जनाएको । गृहमन्त्रालयका प्रवक्ता यादव प्रसाद कोइरालाले हिजो मौषममा समस्या आएकाले आज मौषममा परिवर्तन आएसंगै उद्धारका लागि हेलिकप्टर पठाइने बताउनुभयो । नेपालवाणीसंग कुरागर्दै उहाँले झापाको कन्काई, तथा सप्तकोशीबाट प्रभावित स्थानियको उद्धारमा २४ घण्टा सुरक्षाकर्मि खटाउन स्थानिय प्रशासनलाई निर्देशन दिएको बताउनुभयो । त्यस्तै सम्भावित जोखिमयुक्त स्थानहरुमा सुरक्षाका लागि सुरक्षाकर्मी खटाइएको जानकारी दिनुभयो ।

मकवानपुरको भीमफेदी–५ सोलुभन्ज्याङमा पहिरोले घर पुरिँदा एकै परिवारका तीन जनाको मृत्यु भएको छ । आज बिहान करिब ४ बजेतिर माथिबाट खसेको पहिरोले घर पुरिएको हो । भीमफेदी–५ सोलुभन्ज्याङकी मनमाया स्याङतान घर पहिरोले पुरिँदा उहाँका छोरी–ज्वाइँ र नातीको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय मकवानपुरले जनाएको छ ।

मृत्यु हुनेमा मनमायाका ज्वाइँ २५ वर्षीय टेकवहादुर रुम्वा, २३ वर्षीय छोरी पार्वती रुम्वा र ५ वर्षीय नाती विकास रुम्बा रहेको प्रहरीले जनाएको छ । छोरी ज्वाइँ र नातीलाई घरमा सुताएर आफू अर्को घरमा सुतेकाले मनमाया भने बाँच्न सफल भएकी  भएको बताइएको छ । इलाका प्रहरी कार्यालय भीमफेदीबाट प्रहरी निरीक्षक बासुदेव थापाको नेतृत्वमा गएको प्रहरी टोलीले पहिरो पन्छाएर मृतकको शव बाहिर निकालेको  छ ।

पहिरोले १ जनाको मृत्यु, ७ घर पुिरए

पाल्पाको झुम्सामा आज बिहान आएको पहिरोले घर पुरिँदा परी एक बालिकाको  मृत्यु भएको छ । दोभान–५ पानी मिलनिरको झुम्सामा माथिबाट खसेको पहिरोले पुरिएर तिलोत्तमा उच्च माविको कक्षा ९ मा पढ्ने अस्मिता बिकको मृत्यु भएको हो ।

पहिरोले ७ घर पुरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यलय पाल्पाले जनाएको छ घरभित्रै पुरिएको अवस्थामा अस्मिताको शव निकालेको दोभान प्रहरी चौकीले जनाएको छ । बिहान पौने ५ बजे नै पहिरो खसेपछि त्यहाँ भागदौड मच्चिएको थियो । पहिरोले सिद्धार्थ राजमार्ग अन्तर्गत बुटवल–पाल्पाको बाटो पनि अवरुद्ध भएको छ ।

यसैबिच पाल्पाकै गोठादीमा गएको पहिरोमा पुरीएर ३ जनाको मृत्यु भएको बताइएको छ । अहिले प्रहरी घटना स्थलमातर्फ जादैँ गरेको र आधिकारीक रुपमा जानकारी आउन बाँकी रहेको छ ।

सडक अवरुद्ध

हिजो बेलुकादेखि परेको अबिरल वर्षाका कारण कास्कीको घट्टेखोला र फेदीमा पहिरो खस्दा पोखरा–बागलुङ सडकखण्ड अवरुद्ध भएको छ । आज  बिहान साढे ४ बजे सडकमाथिको भिरबाट लेदो माटो खसेर बाटो अवरुद्ध भएको हो ।

बाटो अवरुद्ध हुँदा सवारी साधन र यात्रुहरु बिच बाटोमै रोकिएका छन् । अहिले डोजर लगाएर पहिरो हटाउने प्रयास भइरहेको छ । पहिरो हटाउन प्रहरी निरीक्षक मोहनबहादुर खाँणको नेतृत्वमा २० जनाको प्रहरी टोली खटिएको छ ।
यसैबिच यतापहिरो जाँदा पासाङल्हामु राजमार्ग पनि अवरूद्ध भएको छ । खोपाङको भिरमा पहिरो खसेपछि राजमार्ग अवरूद्ध भएको हो । प्रमुख जिल्ला अधिकारी कृष्णप्रसाद अधिकारीका अनुसार बाटो खुलाउने प्रयास भइरहेको छ । सडक खुल्न केही समय लाग्ने उहाँले बताउनुभयो । वर्षा सुरू भएसँगै दैनिक जसो सडक अवरूद्ध हुने गरेको बताइएको छ ।



पर्वत, स्याङ्जा र गुल्मीको सीमानामा रहेको सेतीवेनी बजारका बासिन्दालाई स्थानीय प्रसासनले हिजो नै सुरक्षित रहन आग्रह गरेको थियो ।, कालीगण्डकी र मोदीखोलाको तटिय क्षेत्रमा उच्च जोखिम रहेको स्थानीय प्रसासनले जनाएको छ । कालिगण्डकी र मोदीखोलामा वाढि आएका कारण तटिय क्षेत्रमा तिव्र कटान भैरहेको छ । वस्तीहरु क्टान गर्ने खतरा रहेकाले उच्च सतर्क रहन आग्रह गरिएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी शम्भुप्रसाद मरासिनीले जानकारी दिनुभयो ।

सडक पहिरोले अवरुद्ध

सोमबार राती देखि भीषण वर्षा भैरहेको छ । वर्षाका कारण पहिरो जाँदा नाग्लीवाङ र धाईरिङको सीमानामा पर्ने फर्सेमा पहिरो खसेर मालढुङगा बेनी सडक खण्ड अवरुद्ध भएको छ ।  फर्सेमा विहान ७ बजेतिर पहिरो झरेको हो । पहिरोले सडक पुरिएपछि यात्रुहरु बाटोमै अलपत्र परेका छन् । अहिले पहिरो पन्छाउने काम भैरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी निरीक्षक दिपक पातलीले जानकारी दिनुभयो ।

x
गुल्मीका दुईवटा गाविसमा गएराति गएको पहिरोमा परी पाँच जनाको मृत्यु भएको छ । गुल्मीको हस्पीचौर गाविसको माल्वीमा पहिरो जाँदा तीन जनाको मृत्यु भएको हो । मृतकहरुको पहिचान खुल्न नसकेको प्रहरीले जनाएको छ ।

यता, गुल्मीकै विशुखर्क–९ मा पहिरोले एक घर पुरिँदा दुई जनाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा गोपाल रानाका ९ वर्षिय छोरा सुजन राना र ७ वर्षिया छोरी सिमाना छन् ।

यसैबीच, अबिरल बर्षासँगै बडीघाट खोलामा आएको बाढीले गुल्मीको क्षेत्र नम्बर १ का विभिन्न बस्तीमा कटान शुरु गरेपछि खोला आसपासका बासिन्दा बिस्तापित भएका छन् । बाढी र पहिरोले गुल्मीमा भएको क्षतिको पूर्ण विवरण भने आउन सकेको छैन ।

त्यसैगरी, गुल्मीकै बढीगाढमा आएको वाढीका कारण मुसिकोट गाविस र वामी गाविस वीच जोड्ने झोलुङ्गे पुल बगाएको छ । मुसिकोट गाविस  वडा नं. ६ ताल्तुङ र वामी गाविस  वडा नं. १ को सुदीमा रहेको झोलुङ्गे पुल बर्षा सगै बडिगाड खोलामा आएको बाढीले आज विहान झोलुङ्गे पुल बगाएको स्थानीय जनक बहादुर खत्रीले जानकारी दिनुभयो ।

उक्त झोलुङ्गे पुल हुदै गुल्मी तथा बाग्लुङका गरि झण्डै एक जर्दन भन्दा बढि गाविसको आवत जावतमा  प्रत्यक्ष समस्या पु¥याएको छ । झोलुङ्गे  पुल टुटेसगै मुसिकोटबासी र वामीटक्सार बजारमा पढ्ने विद्यार्थी, सर्वसाधरण, खेतीकिसानी व्यापार व्यवसाय गर्नेहरु लगायतको दैनिकीमा पुल टुटेसगै आवत जावतमा थप कष्टकर बनेको छ ।

राजविराज, ११ साउन । सप्तरीका छुट्टाछुट्टै घटनामा परी सोमबार एक बालिकासहित तीनजनाको ज्यान गएको छ । खेतमा हलो जोत्नेक्रममा बेहोस भएर दुईजना कृषकको मृत्यु भएको छ । 

जिल्लाको सिसुवाबेल्ही गाविस–४ मा स्थानीय ३८ वर्षीय चतुरनारायण मण्डल आफ्नै खेतमा हलो जोतिरहेको अवस्थामा अचानक बेहोस भई लडेर मृत्यु भएको उनका परिवारजनले जनाएका छन् । 

यस्तै, मधुपट्टी गाविस–९ मा पनि खेतमा हलो जोतिरहेका ६० वर्षीय कृषक सकुन्तलाल चौधरीकोे बेहोस भएर मृत्यु भएको प्रहरी नायब उपरीक्षक दानबहादुर कार्कीले जानकारी दिनुभयो । 

आफ्नै खेतमा हलो जोत्दाजोत्दै अचानक लडेर बेहोस भएका उनीहरु दुवैजनालाई उपचारका लागि राजविराजस्थित गजेन्द्रनारायण सिंह सगरमाथा अञ्चल अस्पतालमा ल्याउने क्रममा बीचबाटैमा मुत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । 

त्यस्तै, सप्तरीकै मधुपट्टी गाविस–९ मा झुन्डिएर एक युवतीले आत्महत्या गरेकी छिन् । मृत्यु हुनेमा सोही ठाउँका सिबु साहकी १६ वर्षीया छोरी अन्जना साह रहेको प्रहरीले जनाएको छ । 

अन्जनाले सोमबार आफ्नै घरमा सलको पासो लगाई झुन्डिएर आत्महत्या गरेकी हुन् । कुन कारणले आत्महत्या गरेको खुल्न नसकेको र यस विषयमा अनुसन्धान भइरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय सप्तरीले जनाएको छ ।

अविरल बर्षा पछि आएको बाढीका कारण पूर्वको जनाजिवन प्रभावित भएको छ ।
बाढी कारण झापा, सुनसरी, सप्तरी, मोरङ जनकपुर लगायतका जिल्लाको जनजिवन कष्टकर बनेको छ ।
रातभर परेको अविरल वर्षाका कारण सुनसरीको  विभिन्न खोलामा आएको बाढीले बस्तीहरु डुबानमा परेका छन् ।
वर्षाकै कारण धमुना खोलामा आएको बाढीका कारण जिल्लाको अमडुवाका विभिन्न वडाका ६३ घरडुबानमा परेका छन् । यसैगरी टेङ्ग्रा खोलामा आएको बाढीका कारण अमाहीबेला ५६ घर डुबानमा परेका छन् ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीले दिएको तथ्याङ्कका एअनुसार पश्चिम कुशाहा–९ मा पानीको निकास नहुँदा ९ घर जलमग्न बन्न पुगेको छ । यता बूढीखोलामा आएको बाढीले अमाहीबेलाहा–८ मा पनि केही डुबानमा परेको छ । घर गोठ डुबानमा परेपछि मानिस भने अग्लो स्थानतिर सरेका र चौपायालाई खुला छाडिदिएको बताइएको छ ।
यसैबीच आज बिहान ६ बजे सप्तकोसी नदीमा दुई लाख २२ हजार ९०५ क्युसेक प्रतिसेकेन्ड बाढी मापन भएको छ । बाढी निकासका लागि ब्यारेजका ३० ढोका खुल्ला गरिएका प्रहरी उपरीक्षक पोषराज पोख्रेलले जनाकारी दिनुभयो ।
जनकपुर जलमग्न
लगातारको वर्षाका कारण जनकपुर उपमहानगरपालिकाका जलमग्न भएको छ । वर्षाले उपमहानगरपालिकाका २७ वटै वडाका पुरानो घरमा पानी पसेको छ ।
पानीको निकास नभएकाले सडक जलाशयमा परिणत भई ढलको पानी सडकमा नै बगिरहेको छ । । पानीले टेलिफोन र विद्युत् प्रसारणसमेत प्रभावित भएको छ ।पानीले उपमहानगरपालिकामा रहेका हुलाक , यातायात लगायतका सरकारी कार्यालय डुबानमा परेको छ । यसैगरी र आनन्दनगर, बलवा टोल, देवी चोक क्षेत्र डुबानमा परेको छ ।
यसैबीच, सिमा क्षेत्रका भारतीय सुरक्षाकर्मी र स्थानीयले सप्तरीको तिलाठी नजिक दसगजामा बाध बनाउन सुरु गरेका छन् । भारतीय पक्षबाट बनाईएको सो बाधका कारण नेपाल तर्फ एकदर्जन गाबिस डुबानमा पर्ने गरेको छ ।
झापामा दुईको मृत्यु, नौ सय परिवार विस्थापित

अविरल वर्षापछि आएको बाढीका कारण झापामा दुई जनाको मृत्यु भएको छ भने  एक बेपत्ता र ९ सय  घरपरिवार विस्थापित भएका छन् । नेपाल रेडक्रस सोसाइटी झापाका अनुसार गोलधाप–८ निवासी ६४ वर्षीय कालीबहादुर लिम्बू र गौरादह–५ निवासी ३६ वर्षीय टेकेन्द्र खड्काको मृत्यु भएको छ भने कुमरखोद–४ स्थायी बसोबास गर्दै आएका भारत घर भएका १८ वर्षीय कालु भनिने बाबुलाल मर्डीलाई माई खोलाले बगाएर बेपत्ता बनाएको छ । झापाका मेची, निन्दा, विरिङ, कनकाई, रतुवालगायतका नदीमा पानीको सतह बढेपछि धेरै घरपरिवार विस्थापित भएका हुन् । बाढीका कारण के कति आर्थिक क्षति भयो सोको विवरण आउन नसकेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी भुजेलले बताउनुभयो ।

यस्तै मोरङका स्थानीय नदिमा आएको बाढीले विभिन्न स्थान आज पनि डुबानमा परेका छन् । ।
यसैबीच, आज पनि तराई र चुरे क्षेत्रमा भारी बर्षा हुने भएकाले पूर्वी तराईका जिल्लामा उच्च सर्तकता अपनाउन जल तथा मौसम विभागको बाढी पुर्वानुमान शाखाले आग्रह गरेको छ 

राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीबाट नयाँ सरकार निर्वाचनका लागि बाधा अड्काउ फुकाउ आदेश जारी भएको छ । मन्त्रिपरिषद्को आइतबारको बैठकले पठाएको सिफारिसका आधारमा नेपालको संविधानको धारा ३०५ बमोजिम उहाँले बाधा अड्काउ फुकाउ आदेश जारी गर्नुभएको राष्ट्रपति कार्यालयका सहायक प्रवक्ता केशवप्रसाद घिमिरेद्वारा आज प्रेषित विज्ञप्तिमा उल्लेख छ ।
नेपालको संविधानमा अर्को प्रधानमन्त्री निर्वाचनको प्रक्रिया प्रारम्भ गर्न बाधा अड्काउ परेकाले संविधानको धारा २९८को उपधारा (२) वा (३) बमोजिमको प्रक्रिया अपनाई अर्को प्रधानमन्त्रीको निर्वाचन गर्न सकिने गरी सो आदेश जारी गरिएको राष्ट्रपति कार्यालयले जनाएको छ ।
नेपालको संविधानको धारा २९८ मा सङ्क्रमणकालीन मन्त्रिपरिषद्सम्बन्धी व्यवस्था रहेको, सोही व्यवस्था बमोजिम व्यवस्थापिका–संसद्बाट वर्तमान प्रधानमन्त्री निर्वा्चित भई निजको अध्यक्षतामा मन्त्रिपरिषद्को गठन भएकामा धारा २९८ को उपधारा (८) बमोजिम वर्तमान प्रधानमन्त्रीले राजीनामा दिनुभएको तर अर्को प्रधानमन्त्री निर्वा्चित हुने स्पष्ट व्यवस्था उक्त धारामा नरहेका कारण अर्को प्रधानमन्त्री निर्वाचनको प्रक्रिया प्रारम्भ गर्न बाधा अड्काउ फुकाउ जारी गर्नुपरेको विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ ।
यसैबीच
राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले बदलिँदो राजनीतिक परिस्थितिका बारेमा परामर्श गर्न प्रमुख तीन दलका शीर्ष नेतालाई बोलाउनुभएको छ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले हिजो पदबाट राजीनामा दिएपछि नयाँ सरकार गठनका सम्बन्धमा छलफल गर्न राष्ट्रपति भण्डारीले नेपाली काँग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा, प्रधानमन्त्री तथा नेकपा एमालेका अध्यक्ष ओली र नेकपा ९माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाललाई बोलाउनुभएको हो ।
अहिले केहीबेरमा राष्ट्रपति भवन शीतलनिवासमा हुने छलफलमा नयाँ सरकार गठन र संविधान कार्यान्वयन विषयमा केन्द्रित रहेर छलफल हुने बताइएको छ ।
यसअघि राष्ट्रपति भण्डारीले बाधा अड्काउ आदेश जारी गर्नुपूर्व शीर्ष नेतासँग परामर्शसमेत लिनुभएको बुझिएको छ ।

विराटनगर  । विराटनगर उमहानगरपालिकाले  फोहर मैला व्यवस्थापनको जिम्मा दिएको वेष्ट मेनेजमेन्ट प्रालि जेभी  गुप समूहको पाँच बर्र्षे ठेक्का  भंग गरेको छ । टेण्डर प्रक्रृया नियम संगत नभएको कारण देखाउदै   स्थानीय विकास मन्त्रालयले निर्देशन दिएको  पत्र प्राप्त भएको एक सातामै ठेक्का भंग गरेको हो ।
विराटनगर उपमहानगरपालिका वातावरण शाखाका ईन्जिनियर घनश्याम काफ्लेले ठेक्का भंग भएको पुष्टि गर्दै अव नयाँ टेण्डर प्रक्रृयामा जाने बताए । यही सउन ४ गतेको निर्णय अनुसार उपमहानगरपालिकाले साझेदार संस्था वेष्ट मेनेजमेन्ट प्रालि गु्रुपको ठेक्का भगं गरेकोे ईन्जिनियर काफ्लेले जानकारी दिए ।
उपमहानगरपालिकाले ठेक्का भंग गरेको पत्र साझेदार संस्थालाई बुझाईसकेको छ । मन्त्रालयको निर्देशनलाई पालना गर्दै संस्था विच गरिएको पाँच बर्षे ठेक्का भंग गरिएको पत्रमा उल्लेखछ । समझौता भंग गरिएपनि ३ महिनासम पूर्ववत रुपमै काम गर्न भनिएको छ । नयाँ टेण्डर प्रक्रृया गरेर नयाँ संस्था छनौट नभएसम्मका लागी साझेदार संस्थालाई   काम गर्न निर्देशन दिएको काफ्लले बताए । सम्झौतामा उल्लेख भएअनुसार दुवै पक्षले कामबाट अलग हुन चाहे वा गराउन चाहेमा ९० दिनको सूचना अनिवार्य रुपमै  दिनुपर्ने प्रावधान छ ।  फोहर मैला जस्तो संवेदनसिल बिषय भएकोले सम्झौता अनुसार ठेक्का भंग गरि बढीमा ३ महिनासम्म संचालन गर्न अनुमति दिएको ईन्जिनियर काफ्लेको भनाई छ । उनका अनुसार नयाँ संस्था छनौट प्रक्रृया तीन महिना अगावै टुंगिएमा साझेदार संस्थाले काम बन्द गर्नृपर्ने छ ।

यही असार १७ गतेको सचिव स्तरीय निर्णय अनुसार वेष्ट मेनेजमेन्ट पं्रालि जेभीको  ठेक्का रद्द गरेर सार्वजनिक खरिद ऐन २०६३ , सार्वजनिक खरिद नियामावलि २०६४ र स्थानीय निकायको आर्थिक प्रशासन २०६४ को अधिनमा रहेर नयाँ टेण्डर प्रक्रृया जान निर्देशन दिएको थियो ।
चलानी न ०७२÷०७३ को ५्र—१—३१५ मा उपमहानगरपालिकालाई सम्बोधन गरेर लेखिएको निर्देशन पत्रमा साझेदार छनौट प्रक्रृयाका लागी संस्था छनौट गर्दा गम्भिर त्रुटी रहेको औल्याईएको छ । ढुवानी , डम्पिङ र फोहर व्यवस्थापन कार्यका लागी प्राविधिक र आर्थिक प्रस्ताव पेश गर्दा प्रकासित सूचनाको प्क्रृया नियम अनुसार नभएको र तोकिएको समयपछि दर्ता हुन आएको वेष्ट मेनेजमेन्ट प्रालि जेभी गु्रपलाई छनौट गरिएको  मन्त्रालयको पत्रमा उल्लेख छ । संस्था छनौट प्रक्रृयामा चित्त नबुझेपछि वलराम चालीसेले मन्त्रालयमा उजुरी दिएर छनोट प्रक्रृया रद्द गर्न माग  गरेका थिए । निवेदकको उजुरीलाई सुनवाई गर्दै  मन्त्रालयले अर्को प्रक्रृयामा जान उपमहानगरपालिकालाई निर्देशन दिएको हो  । उत्ता साझेदार संस्था वेष्ट मेनेजमेन्टले न्यायको लागी अदालतमा जाने तयारीमा जुटेको छ । अन्तरिम आदेशको लागी अदालतमा जाने र न्याय पाउने आशा राखेको छ । अदालतले अन्तरिम आदेश जारी गरेमा संस्थाले आफ्नो काम पूर्ववत रुपमा गर्न सक्ने छ ।

सरकार र १५ दिनदेखि आमरण अनसनरत डा. गोविन्द केसीबीच चारबुँदे सहमति भएको छ । आइतबार राति अबेर डा. केसीले सहमतिमा हस्ताक्षर गरेका छन् र आज सोमबार अनसन तोड्न भएका छन् ।

डा. केसीका प्रतिनिधि र सरकारी वार्ता टोलीबीच लगातार भएको छलफलपछि सहमति जुटेको हो । सहमतिको मस्यौदा लिएर डा. केसीका प्रतिनिधि शिक्षण अस्पताल पुगेका थिए ।

केसीले फेरि धोका हुने हो कि भन्दै आशंका व्यक्त गरे । तर, सहमतिको मस्यौदामा थोरै संशोधन गर्दै हस्ताक्षर गरेका छन् । सहमतिमा डा. केसी र स्वास्थ्य सचिवले हस्ताक्षर गरे ।

अबको दुई सातामा नेपालले नयाँ प्रधानमन्त्री पाउनेछ । राष्ट्रपतिले आदेश गर्ने बाधा अड्काउ फुकाउ संसद्बाट पारित गर्न, दलीय सहमतिका आधारमा प्रधानमन्त्री छान्न पहल गर्ने र सहमति नहुँदा संसदमा निर्वाचन प्रक्रियाबाट नयाँ प्रधानमन्त्री छान्न दुई साता लाग्नेछ ।

नयाँ प्रधानमन्त्री निर्वाचनका लागि दलहरूबीच यसअघि रहेको संवैधानिक विवादसमेत सरकारले बाधा अड्काउ फुकाउमार्फत खोलेपछि अब बाधा अड्चन नरहेको र प्रक्रिया सहज भएकाले दुई हप्तामा नयाँ प्रधानमन्त्री छानिेने कानुन मन्त्रालयका सचिव टेकनाथ ढुंगानाले बताए ।

संसद्को नियमावली २०७३ को नियम ४९ अनुसार संसद्ले प्रधानमन्त्री निर्वाचनको प्रक्रिया सुरु गर्नेछ । संविधानको धारा २९८ को उपधारा २ बमोजिम प्रधानमन्त्रीको निर्वाचन राजनीतिक सहमतिका आधारमा हुने, तर सहमति हुन नसकेमा सभामुखले तोकेको दिन र समयमा निर्वाचन प्रक्रियामार्फत बहुमतीय सरकार बन्ने उल्लेख छ । 

बहुमतीय आधारमा हुने निर्वाचन प्रक्रियाका लागि सभामुखले संसद्का महासचिवलाई निर्वाचन अधिकृत तोकी प्रक्रिया अगाडि बढाउने प्रावधान छ ।

निर्धारित समयतालिकामा प्रधानमन्त्रीका उम्मेदवारले आफूलाई प्रधानमन्त्रीमा निर्वाचित गरियोस् भन्दै एक–एकजना समर्थक र प्रस्तावक राखी उम्मेदवारी दर्ता गर्नुपर्ने हुन्छ ।

त्यसपछि संविधानको धारा २९८ को उपधारा ३ बमोजिम संसद्को तत्काल कायम रहेको सम्पूर्ण सदस्य संख्याको बहुमतका आधारमा नयाँ प्रधानमन्त्री निर्वाचित हुने व्यवस्था छ।

विराटनगर , ः नेकपा एमालेको सरकार अल्पमतमा परेपछि मोरङबाट एमाओवादी नेतृत्वको सरकारमा को को सहभागि हुन्छन भन्ने बहस चल्न थालेको छ । मोरङबाट धेरै केन्द्रीय नेताहरु रहेकाले एक जनालाई मात्र सहभागि गराउने बुझिएको छ ।
नेपाली काग्रेस मोरङका सभापति डिग बहादुर लिम्वुले नयाँ सरकार गठन भैनसकेको  अवस्थामा अहिलेनै मोरङबाट को को सभागि हुन्छन यसै भन्न नसकिने बताए । यो गौड बिषय हो सभापति लिम्वुले भने मोरङबाट एक जना मन्त्री त बनाउलान तर यसै भन्न सकिदैन । 
यही साउन ६ गते एमाले नेतृत्वको सरकार ढलेपछि काग्रेस र एमाओवादीले मन्त्रालयको बाँडफाड गरेपछि मन्त्रीको टुंगो लाग्ने  उनको कथन थियो । मन्त्री बन्ने आकांक्षीमा मोरङका केन्द्रीय नेताहरु महेश आचार्य , सुजाता कोइराला , डा मिनेन्द्र रिजाल , डा शेखर कोइराला , आमोद उपाध्याय र अमृत अर्याल देखिएका छन । उनीहरु मध्ये डा शेखर कोइरालाकै सम्भावना बलियो देखिएको अध्यक्ष लिम्वुले जानकारी दिए । यस पटकको मन्त्री मण्डलमा सवै नयाँ अनुहारलाई सहभागि गराउने कुरा केन्द्रीतस्तरमा चलेको छ उनले भने यो जायज र मनाशिव पनि हो । काग्रेस सत्तामा आएपछि आफ्नै वफौति जस्तो ठान्ने पुराना नेताहरुलाई मन्त्री बनाउन नहुने उनको तर्क  छ । मोरङबाट अहिले सम्म मन्त्री हुन नपाएका डा शेखर कोइरालानै हुन लिम्वुले भने पार्टीको निर्वाचनमा पनि उनी अग्रस्थान भए यस पटकको मन्त्री मण्डलमा पनि उनको नाम अग्रस्थानमै छ । नेपाली काग्रेसले गृहमन्त्री सहित १२ मन्त्रालय पाउने  सहमति अनुसार डा शेखरले राम्रै मन्त्रालय पाउनु हुन्छ होला उनले थपे अमृतजीको मन्त्री बन्ने  हल्ला मात्र हो अहिले उहाँलाई दिदैनन् । पार्टी सभापति  शेर वहादुर देउवाले ६०÷४० को भाग बन्डा गर्दा  पार्टीका बरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलको कोटाबाट  शेखरको नाम प्रस्ताव गर्ने बुझिएको छ । कोइराला परिवारबाट डा शेखर मात्र मन्त्री हुने छन । सुजाता कोइरालाले सार्वजनिक सभाहरुमा  केपी ओलीको सरकारको समर्थनमा अभिव्यक्ती दिदै  हिडेपछि पछिल्लो समयमा  आएर         उनको राजनीतिक उचाई कम हुँदै गएको कार्यकर्ताहरुको बिषलेषण छ । यस्तै डा शशांक कोइराला आफै विरामी परेर थला बसेकाले यस पटक उनको नाम मन्त्री मण्डलमा सहभागि नहुने निश्चित जस्तै  छ । काग्रेसका महमन्त्री समेत रहेका डा शशांक उपप्रधान सहितको मन्त्री हुन्थे होल तर उनी विरामी परेर अस्वस्थ रहेका कारण यसपटक उनको मन्त्रीमण्डलमा सहभागिता नहुने देखिएको हो । यता पार्टी केन्द्रीय समितिले एक पटक मन्त्री भैसकेकालाई सकभर मन्त्री नवनाउने सोच राखेको छ ।  त्यस्तै केन्द्रीय कार्य समितिको   पदाधिकारी समेत रहेका कुनै पनि नेतालाई  एमाओवादी नेतृत्वको सरकारमा सहभागि नगराउने तयारी गरेको छ । एक व्यक्ती एक पद दिने यदी  कोही सक्षम र राम्रो छवी बनाएर योग्य देखिएका  छन भने त्यस्ता व्यक्तीलाई मन्त्री पदमा दोहराउने काग्रेस केन्द्रीय समितिको योजना  रहेको  जिल्ला सभापति एवं सासद लिम्वुले बताए ।

टर्कीमा सेनाले कु गरी सत्ता नियन्त्रणमा लिएको छ । सेनाले पिस काउन्सिल समूह बनाएर सत्ता नियन्त्रणमा लिएको एजेन्सीहरुले जनाएका छन् । एक बयान जारी गरी सेनाले देशभर आफ्नो नियन्त्रण रहेको र सैनिक कानुन लागु गरिएको जनाएको छ । प्रजातान्त्रिक संविधान निलम्बन गरी नयाँ संविधान लागु गरिएको सेनाले जारी गरेको बयानमा उल्लेख छ ।
देशभर कर्फ्यू पनि लगाइएकोे छ । स्तानबुल सहितका मुख्य शहरमा सेना परिचालन भएको तथा राजधानी अंकारामा सेनाका विमान उडेको छ । इस्तानबुलमा रहेको प्रहरीको मुख्यालय अगाडि गोली हानाहानको आवाज सुनिएको छ । सेनाका कुन स्तरका अधिकारीको समर्थन कुमा छ भन्ने खुलेको छैन । सेनाका केही उच्च अधिकारीलाई बन्धक बनाइएको छ । सेनाका अल्पसंख्यकले गरेको बिद्रोह रहेको र यसबाट देश बाहिर निस्कने राष्ट्रपति रिसेप टाइप एर्डोगानले बताए । सेनाको कु सफल भएपमा सन् २००३ देखि रहँदै आएको एर्डोगानको शासन अन्त्य हुनेछ ।
सेनाले कु गरेलगतै विश्वभरबाट यस कार्यको निन्दा भएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति बाराक ओबामाले प्रजातान्त्रिक सरकारलाई अपदस्थ गरी सैन्य कु गर्ने प्रयास निन्दनीय भएको प्रतिक्रिया दिएका छन् ।

नारायणगढ–मुग्लिन सडकखण्डअन्तर्गत दारेचोक गाविस–४ मुग्लिन बजार नजिकै पहिरो खसेपछि आज बिहान साढे ५ बजेबाट सडक अवरुद्ध भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले दिएको जानकारी अनुसार मुग्लिन बजारबाट ४सय  मिटर नारायणगढतर्फ पहिरो खसेको हो ।
सडक विस्तारका क्रममा काटिएको भित्तो माथिबाट पहिरो खसेपछि सडक अवरुद्ध बनेको हो । सडक खुलाउने कार्य सुरु भइसकेको प्रहरीले जनाएको छ । सडक अवरुद्ध भएसँगै मुग्लिनतर्फ जाने आउने सवारी लाम लागेको छ ।
रुकुमको ग्रामीण यातायात अवरुद्ध
जिल्लाका अधिकांश ग्रामीण सडक बर्खा लागेसँगै अवरुद्ध हुँदा रुकुमका विभिन्न स्थानको यातायात प्रभावित भएको छ । वर्षाले विभिन्न सडकमा पहिरो झर्ने तथा पानीले सडक ठाउँठाउँ फाटेपछि यातायात सञ्चालन हुन नसकेको हो । सदरमुकाम खलङ्गादेखि आठबिसकोट, चौरजहारी, पीपल, पोखरा, तकसेरा, महत, काँक्री जाने सडक पूर्णरूपमा बन्द भएका छन् भने रुकुमकोट, बाँफीकोटलगायतका ठाउँ पुग्ने सडक अनियमित बनेका छन् ।
अनियमित रूपमा गाडी चलेका सडकमा पनि जोखिमपूर्ण यात्रा गर्नुपरेको यातायात व्यवसायीले बताएका छन् । सडक निर्माणपछि नाला नकाट्दा समस्या भएको चालकको भनाइ छ ।
विशेषगरी आठबिसकोट, काँक्री, रुकुमकोट बजारबाट सेवा लिने उपभोक्ता महँगीको मारमा परेका छन् । सडक सञ्चालन नहुँदा मान्छेबाटै सामान ढुवानी गर्नुपर्ने भएकाले सामान महँगो भएको व्यवसायीले बताउँछन् ।
यसैविच अविरल बर्षापछी पहिरोका कारण महाकाली राजमार्ग शुक्रवार बेलुका देखि फेरी अवरुद्ध भएको छ । बैतडीको सतवाझदेखि गोकुलेश्वर सडकखण्ड अन्तर्गत पर्ने गोकुलेश्वर १ बांगाबगरमा शुक्रवार बेलुका पहिरो खसेपछि सडक अवरुद्ध भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बैतडीले जनाएको छ । पहिरोका कारण सडक अबरुद्ध बनेको सडकलाई शनिवार विहानदेखि जेसिवी डोजरले पहिरो पन्छाईरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बैतडीका प्रहरी नायव उपरिक्षक मोहन प्रसाद पोखरेलले जानकारी दिनुभयो । राजमार्ग अवरुद्ध हुदा यातायात पुर्ण रुपमा बन्द हुँदा यात्रु अलपत्र परेका छन । यातायातका साधन पुर्ण रुपमा बन्द हुदा बैतडीबाट बाहिरीने र भित्रीने लामो तथा छोटादुरीका यातायातका साधन रोकिएका छन । सडक अवरुद्ध हुँदा काठमाडौं, महेन्द्रनगर, धनगढी, डडेल्धुरा, दार्चुला, बैतडी सदरमुकामका लागि छुटेका तथा जिल्ला भित्रिन लागेका सवारीसाधन ठप्प भएका छन ।
त्यस्तैै
पासाङल्हामु राजमार्गका विभिन्न भागमा सडक जीर्ण बन्दै स्थानियलाई समस्या भएको छ । राजमार्ग जीर्णभएपछि स्थानीय प्रशासनले ठूला मालबाहक गाडी नचलाउन व्यवसायीलाई आग्रह गरेको छ ।
जिल्ला दैवीप्रकोप उद्धार समितिको राजमार्गको रसुवा खण्डअन्तर्गत ग्राङ–मूलखर्क, फूलखर्क–खोपाङभिर र सानु भार्खु लगायत क्षेत्र वर्षाका कारण जीर्ण बन्दै गएपछि एक पटकमा १० टनभन्दा बढी सामान बोेकेका गाडी वर्षायामभर नचलाउन सबै व्यवसायी र सवारीधनीलाई निर्देशन दिइएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी कृष्णप्रसाद अधिकारीले बताउनुभयो ।

बाढीले सात पसल बगायो, १५ जोखिममा
बझाङ सदरमुकाम चैनपुरमा शुक्रबार बेलुका एक्कासि बाढी पस्दा सात पसल बगाएको छ । बजार नजिकै रहेको बाउली खोलामा आएको बाढीले सात वटा पसल र एउटा झोलुङ्गे पुल बगाएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय बझाङका प्रहरी नायब उपरीक्षक नरेन्द्र चन्दले जानकारी दिनुभयो । बगेका पसलमा किराना, तरकारी र फलफूल रहेको प्रहरीले बताएको छ ।  अझै १५ पसल बाढीको उच्च जोखिममा रहेका प्रहरी नायब उपरीक्षक चन्दले उल्लेख गर्नुभयो । तीस वटाभन्दा बढी गाविसलाई जोड्ने मुख्य झोलुङ्गे पुल बगाउँदा सदरमुकाम गाउँको सम्बन्ध टुटेको छ । बाढीले मानवीय क्षति भने नभएको प्रहरीले बताएको छ । शुक्रबार बिहानदेखि आएको पानीका कारण बेलुकीे बाढी बजार क्षेत्रमा पसेको थियो ।

आज साउने सक्रान्ति, मुलुकभर मनाइँदैछ । साउने संक्रान्तिलाई हिन्दू धर्मावलम्बीहरुले पर्वका रुपमा मनाउने गर्छन् । मुलुकका केही स्थानमा रोपाईं सकिएको रुपमा पनि यो पर्व मनाउने गरिन्छ ।
असार महिनाभर हिलोमा पसेर खेतीपाती गर्नुपर्दा शरीर चिलाउने खटिरा, लुतो आदि आउन सक्ने भएकोले जीउलाई सफा सुग्घर गरी आजको दिन लुतो फाल्ने शास्त्रीय मान्यता रहेको नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिका अध्यक्ष एवम् धर्मशास्त्रविद् प्रा. डा. रामचन्द्र गौतमले  जानकारी दिनुभयो ।
गाउँघरमा यस दिन साँझ अँगेनामा कुरिलो र तितेपाती सल्काएर अगेनाबाट एउटा अगुल्टो झिकेर चारै दिशामा घुमाउँदै ‘लुतो लैजाऊ’ भनी अगुल्टो फ्याँक्ने गरिन्छ । त्यसरी लुतो फालिसकेपछि जीउमा घाउ खटिरा आएको छ भने कुकुरडाइनो जलाई त्यसको मलम बनाएर लगाउने चलन छ ।
सहर बजारतिर भने छोरीबेटीहरुलाई बोलाएर मिठा परिकारहरु बनाएर खुवाउने प्रचलन छ । यस दिनदेखि सूर्यको गति दक्षिणतिर हुने भएकोले यसलाई कर्कट संक्रान्ति पनि भनिन्छ ।
साउन महिनालाई पवित्र महिना पनि मानिन्छ । साउन महिनाभर पार्वतीले व्रत बसी महादेव पति पाएको धार्मिक किम्बदन्ती छ । यसैले यस महिनाभरि खास गरी विवाहित महिलाहरुले आफ्नो परिवारको सुस्वास्थ्य, दीर्घायु र सुख समृद्धिको कामना गर्दै महादेवको ब्रत, उपासना, पूजा आराधना गर्ने गर्दछन् । साउनका सबै सोमबार महिलाहरुले महादेवको पूजा गर्दछन् । साउनमा महिलाहरु हरियो पोते, हरियो चुरा र रातो लुगामा सजिएका हुन्छन् । साउने सङ्क्रान्तिपछि चाडपर्वको लहरसमेत सुरु हुन्छ ।
यसैविच साउन महिना भरी देशभरका अधिकाँश शिवालयहरुमा मेला लाग्ने गर्दछ काठमाडौंको पशुपतिनाथमा साउन महिनाभर श्रद्धालु महिलाहरुको विशेष घुइँचो लाग्ने गरेको छ ।

नेपाली काँग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा र नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले कानूनविद्हरुसँग छलफल गर्दै हुनुहुन्छ । नेपाली काँग्रेसको संसदीय दलको कार्यालयमा बिहान १० बजे हुने बैठकमा नयाँ सरकार गठनका लागि हुने कानूनी अड्चनका विषयमा छलफल गरिने संसदीय दलको कार्यालयले जनाएको छ ।
नेकपा एमालेको नेतृत्वमा गठित सरकारबाट माओवादी केन्द्रले आफ्नो समर्थन फिर्ता लिएको अवस्थामा अब नयाँ सरकार गठनका लागि कानूनविद्हरुले विभाजित तर्क दिइरहेका छन् । राजनीतिक रुपमा विभाजित तर्कहरु आईरहँदा स्वतन्त्र रुपमा कानूनी व्याख्याका लागि कानूनविद्हरुसँग छलफल गर्न लागिएको माओवादी केन्द्रका एक नेताले जानकारी दिए ।
माओवादी केन्द्रले सरकारबाट समर्थन फिर्ता लिएसँगै संसदमा अविस्वासको प्रस्तावसमेत दर्ता गरिसकेको छ ।
अव वर्तमान सरकारले कि विश्वासको मत हासिल गर्नु पर्ने वा सरकारबाट राजिनामा दिने विकल्पमात्र रहेको अवस्थामा सरकार कायम रहने तर्कहरु आउन थालेपछि देउवा र दाहालले कानूनविद्हरुसँग छलफल गर्न लाग्नु भएको हो ।

मोरङ जिल्लामा यो बर्ष ६७६ वटा उद्योग थपिएका छन् । गत आर्थिक बर्षको तुलनामा यो बर्ष उद्योग दर्ता गर्ने क्रम बढेको हो ।
आज घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय मोरङले बिराटनगरमा आयोजना गरेको बार्षिक समिक्षा गोष्टीका क्रममा आर्थिक बर्ष २०७१÷७२ को असार मसान्त सम्म ६ हजार २४ उद्योग दर्ता भएकोमा यो बर्ष ६७६ वटा उद्योग थपिएको कार्यालयले जानकारी दिएको हो । कार्यालयका वरिष्ठ उद्योग अधिकृत उमेश पाण्डेले दर्ता हुन आएका उद्योगमा बढी कृषि तथा वन जन्य उद्योग थपिएको जानकारी दिनुभयो ।
 सोही अवसरमा कार्यालयले यस आिर्थक बर्ष भित्र गरेको कामको बारेमा पनि जानकारी गराएको छ । कार्यलयले ९ वटा गाविसमा उद्यमी बनाउने कामलाई तिब्रता दिइएकोमा सिप विकासमा २१६ जना उद्यम विकासमा १०२ जना तथा युवा उद्यमी ३० जनालाई उद्यमी बनाईएको जानकारी दिईएको थियो ।
बिराटनगर उप महानगर पालिका सहित डायनिया, रंगेली, बवियाविर्ता, होक्लावारी, मझारे, उर्लावारी, बेलवारी न।पा। र मोतिपुरका  स्थानीयलाई लक्षित गरेर उद्यमी बनाउने तालिम संचालन गरिएकोमा सबै धेरै आत्म निर्भर बन्ने तर्फ उन्मुख भएको प्रमुख पाण्डेले। जानकारी दिनुभयो । उहाँले गरीव, पिछडिएका वर्ग, दलित, आदिवासी         जनजाति,महिला र बेरोजगार यूवालाई लक्षित गरेर कार्यक्रम संचालन गरिएको जानकारी दिनुभयो । यसै बर्ष कार्यालयले ७ जना उद्यमीलाई प्रबिधि हस्तान्तरण गरेको छ ।
कार्यक्रममा मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी तोयम रायाले उद्योगहरु दर्ताको लागि सिफारिस दिने भन्दा पनि त्यसको अनुगमनको समेत खाँचो रहेको औल्याउनु भयो । उद्योग दर्ता नहुँदै देखि उजुरीहरु आउने क्रम देखिनुले फोहोर ब्यवस्थापन र प्रदुषण न्युनिकरणमा उद्योगहरु गम्भीर बन्न नसकेकोले अनुगमन आबस्यक रहेको बताउनु भएको हो । उद्यम विकास समितिका अध्यक्ष स्थानीय विकास अधिकारी नारायण मैनालीले घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयलले गरेको कामको प्रशंसा गर्दै असार मसान्त भित्रमा सबै काम सकेर समिक्षा गर्नु सकारात्मक भएकोले उद्यमसिलताको विकासमा सत् प्रतिशत काम सम्पन्न भएको बताउनुभयो ।

चन्द्रलाल गिरी

 विरुवाको चिल्लो पात भने झै टेकप्रसाद ढुङ्गानाको रुची पढाईमा थियो । धेरै नबोल्ने र घरको काम गर्ने ढुङ्गाना पढाई प्रतिको रुचीकै कारण विद्यालय देखि नै उत्कृष्ट नतिजा निकाल्थे । विद्यालयमा चौथो र पाँचौ हुने उनी क्याम्पसमा पहिलो र दोस्रो हुन थाले । कानुनको स्नाकोत्तरमा त सर्बोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल नै हासिल गरे । सरकारी सेवा उनका लागी सानै देखीको सपना हो । २०५१ सालमा उनी अधिकृतका रुपमा नेपाल सरकारको सेवामा प्रवेश गरे ।
अदालतबाट सेवा सुरु गरेका ढुङ्गाना विभिन्न अदालतमा सेवाको अनुभव बटुल्दै २०५९ सालमा उपसचिव बने । २०६२ सालमा खुल्ला तर्फबाट सहसचिव बन्न सफल ढुङ्गाना त्यसपछि अदालति समुहबाट कानुन मन्त्रालयमा आएका हुन । करिव सात वर्ष उनी व्यवस्थापिका संसदमा कार्यरत रहे । २०७२ सालमा सचिव र ४३ वर्षमा सचिव बन्ने गौरवपूर्ण इतिहास रचेका छन् । अहिलेका सचिवहरु मध्य उनी सबैभन्दा कान्छा सचिव हुन ।
उनका बुबा सरकारी जागिरमा भएकाले पढाई लेखाईको लागी अभाव भएन । बुबा घरमा नहुने भएकाले घरका सबै काम उनकै जिम्मेवारीमा थियो । मध्यम ग्रामिण परिवारमा उनको जीवन हुर्किएको हो । उनी कहिले पनि कुलतमा फसेनन् । सधै अनुशासित भएरै अघि बढे । जागिरे जिवन पनि उनका लागी सुखद भयो । छिटो छिटो बढुवा पाएर उच्च तहमा पुग्ने बाटो खुल्दै गयो ।
ढुङ्गानालाई नेपालको कानुन क्षेत्रका बारेमा राम्रो ज्ञान छ । हामी कहाँ कानुनी बन्दोबस्त समेत राम्रो भएको उनको भनाई छ । तर कानुन पालना गर्ने संस्कृतिको भने अभाव उनले देखेका छन् । कानुनलाई शिरमा राखेर काम गर्ने परिपाटी नभएकोमा उनी खिन्न छन् । कानुन सानोले मात्रै मान्ने, ठुलाले होइन भन्ने गलत भावना विकास भएको उनले देखेका छन् ।
ठुलो चुनौतिकाबीच जारी भएको संविधान भित्रि र बाहिरी दुई वटा कारणले कार्यान्वयनमा समस्या भएको उनको विश्लेषण छ । संविधान महत्वकांक्षी हुनुका साथै सार्वजनिक पदहरु धेरै भएकाले चुनौति थपिएको छ । संविधानले व्यवस्था गरेको विषयहरु पुरा गर्न धेरै लगानीको समेत आवश्यकता पर्ने ढुङ्गाना बताउँछन् । संविधानमा जनताको अधिकारहरु प्रशस्त समेटिएको उनको भनाई छ । सबै राजनीतिक दलहरुबीच एकमत नहुनु अर्को चुनौति देखिएको सचिव ढुङ्गाना बताउँछन् ।
संविधान बमोजिमका ऐन नियम बनाउने योजनामा कानुन मन्त्रालय रहेको ढुङ्गाना बताउँछन् । विभिन्न निकायबीच समन्वय हुन नसक्दा समस्या झेल्नु परेको उनको भनाई छ । संविधानसंग सम्बन्धीत विषयमा पनि व्यक्तिगत काम जस्तै फोन गर्नु परेकोमा उनी आश्चर्यमा छन् । ऐनका काम विभिन्न निकाय मन्त्रालय र मन्त्रीपरिषद््मा अड्किने गरेको उनी बताउँछन् । सबैले आफ्नो काम ठानेर गरेमा समस्या नहुन उनको भनाई छ । कर्मचारीमा पनि काम नगर्ने प्रवृति भएको उनको स्वीकारोक्ती छ ।
उनी आफु पनि विहान आठ बजेदेखी बेलुका नौ बजेसम्म काममा खटिन्छन् । आफ्नो कारण कुनै काममा समस्या नहोस भन्नेमा उनी सचेत छन् । आफ्नो कार्यकालको ४ वर्ष क्षमता अनुसार काम गर्ने उनको लक्ष्य छ ।
कर्मचारीमा देखिएको विकृतिजन्य कुराहरु बारे उनी जानकार छन् । दलपिच्छेका कर्मचारी संगठन र राजनीतिकरणले थप समस्या उत्पन्न भएको उनले राम्रोसँग अनुभव गरेका छन् । कर्मचारीलाई दण्ड र पुरस्कारको व्यवस्थामा कडाई गर्नुपर्ने मान्यता उनको छ । कर्मचारीले राजनीति गर्न नहुने उनको दृढ मत छ ।
मुलुकको विकास प्रति उनी आशावादी छन् । राजनीतिक संघर्ष सकिएकाले अब विकासका लागी संघर्ष गर्नुपर्ने उनको भनाई छ । तर राजनीतिक अस्थीरताले समस्या परिरहेको उनले देखेका छन् । २२ प्रतिशत भन्दा बढि खर्च गर्न नस्कनु हाम्रो असक्षमता भएको ढुङ्गाना बताउँछन् । सबैले देशबाट लिनेभन्दा पनि देशलाई दिने तर्फ सोच्न उनी आग्रह गर्दछन् । उनी आफ्नो जीवनमा संविधानसभा विघटन हुँदा सबैभन्दा दुःखी भएका थिए भने संविधान जारी हुँदा सबैभन्दा खुसी भएका थिए ।
घरपरिवारको सहयोगले नै उनी देशको उच्च प्रशासकसम्म बन्न सफल भएका हुन । श्रीमति भगवति शर्मा सरकारी सेवामा नै छिन् । दुई छोराछोरी आफ्ना जीवनका लक्ष्यमा अघि बढिरहेका छन् । पिता विष्णुप्रसाद ढुङ्गाना र माता निर्मलादेवी ढुङ्गानाका सन्तानका रुपमा २०२८ साल पुस ६ गते जन्मिएका सचिव टेकप्रसाद ढुङ्गाना नेपालको कानुन र प्रशासनिक क्षेत्रका उदाहरणीय नाम हुन ।